زايمان بدون درد و روش هاي كاهش درد زايماني
فرايند زايمان كه منجر به تولد انساني ديگر مي شود يكي از زيباترين پديده هاي خلقت است . زنان باردار معمولاً نگران دردي هستند كه در طي زايمان آن را تجربه مي كنند و به اين فكر مي كنند كه چگونه با آن مقابله نمايند.
در كنار باورهاي نادرست و عدم اطلاع كافي از روند زايمان و آگاهي كم نسبت به شيوه هاي مختلف كاهش درد زايمان باعث نگراني شده است . اغلب زنان در زايمان درد دارند ، اما آستانه درد و نوع آن در آن ها متفاوت است .با انجام زايمان طبيعي و استفاده از روش هاي كاهش درد مي توان يك تجربه خوشايند از زايمان را ايجاد كرد. و به حفظ سلامت مادر باردار و نوزادش كمك كرد.
روش هايي كه براي كاهش درد زايمان به كار مي رود عمدتاً به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف: راهكارهاي غير دارويي
ب: راهكارهاي دارويي
راهكارهاي غيرداروي |
با استفاده از مهارت هاي آموزش داده شده در كلاس هاي آمادگي براي زايمان : مادر باردار مي تواند زايمان خود را آگاهانه پيش ببرد و از يك يا چند روش به طور همزمان براي كاهش درد استفاده كند و احساس درد زايمان را به حداقل برساند.
مهارت هاي تنفسي و تن آرامي : تكنيك هاي تنفسي مناسب در طي مراحل زايمان باعث شلي عضلاني مي شود. و با تمركز بر تنفس سلول هاي مغزي كه محل ثبت تحريكاتي مانند درد هستند ، با اين پيام ها مشغول مي شوند و لذا پيام درد كمتر به مغز ميرسد .
قرار گرفتن در وضعيت هاي مختلف در زمان درد: تغيير وضعيت بدن موجب رفع خستگي، راحتي بيشتر و گردش خون بهتر مي شود . زن باردار مي تواند به دلخواه خود به هر حالتي كه راحت تر است انتخاب كند ( نشسته ، ايستاده ، خوابيده ، دراز كشيده و يا راه رفتن )
اين كار موجب مي شود توانايي وي براي تحمل درد زايمان افزايش يابد.
تكنيك هاي تجسم خلاق :
مادر باردار در حين دردهاي زايمان فشار جسمي زيادي را متحمل مي شود كه با فكر كردن به خاطرات خوشايند و انحراف فكر و تفكر مثبت بر روي ذهن خود تأثير مي گذارد و مي تواند احساس درد را به حداقل برساند.
موسيقي درماني : موسيقي هاي ملايم ريتم تنفس را آرام كرده و در طي زايمان آرامش بيشتري ايجاد مي كند و اضطراب و ترس و درد را كاهش مي دهد.
سرماي سطحي : سرما به وسيله كاهش درجه حرارت عضله و تسكين اسپاسم عضله باعث آرامش مادر مي شود . همچنين استفاده از تكه هاي يخ بر روي قسمت هايي از بدن مي تواند راهكارهايي جهت كاهش درد باشد .
زايمان در آب : آب گرم موجب كاهش درد ، اضطراب و پيشرفت زايمان مي شود . مادر يك تا دو ساعت در حوضچه آبي كه درجه حرارت آن نزديك به درجه حرارت بدن است قرار مي گيرد و آب گرم موجب كاهش فشار وزن رحم بر بدن مادر و موجب پيشرفت سريعتر زايمان مي شود .
لمس و ماساژ: ماساژ باعث انتقال انرژي مي شود و يك روش شگفت انگيز براي كاهش درد است . نوازش اطمينان بخش و دوستانه قسمت هاي گونه گونه و موها ، در آغوش گرفتن ، ماساژ نواحي دست ، كمر ، باسن و ساير قسمت هاي بدن توسط همسر و يا فرد حمايت كننده مي تواند موجب كاهش درد و تسكين زن باردار شود.
كاربرد گرما :
استفاده از پتوهاي گرم كننده كمپرس گرم ، وان آب گرم ، دوش گرم و استفاده از حوله هاي گرم و مرطوب مي تواند در طول زايمان درد را كاهش دهد.گرما باعث افزايش جريان خون آن منطقه از بدن مي شود و باعث آرامش ، راحتي و رفع خستگي مي شود .
آروماتراپي يا درمان با بوي خوش :
استفاده از اسانس هاي روغني مشتق از گياهان اسطوخوددوس ، گل ياس و شمعداني روي ذهن مادر تأثير گذاشته و باعث كاهش درد مي شود . از اين اسانس ها مي توان در روغن ماساژ يا به صورت بخور استفاده كرد و يا در وان آب گرم ريخته شود .
رفتارهاي حمايتي ماما يا همراه : تعداد زيادي از خانم هاي باردار ، حساس و زود رنج هستند كه اين مسئله باعث ايجاد مشكلات و ناراحتي هاي زيادي در طي مراحل زايمان مي گردد و باعث مي شود كه زن باردار فكر كند كه از حمايت لازم برخوردار نيست . همسر يا همراه آموزش ديده مي تواند در تمام مراحل زايمان او را همراهي كرده و از نظر رواني حمايت كند .
راهكارهاي داروی |
شامل روش هايي است كه با تزريق يا استنشاق داروي بي حسي مانع انتقال حس درد به مغز مي شود
- بي حسي نخاعي يا اپيدورال : در اين روش داروي بي حسي در فضاي ستون فقرات توسط پزشك بيهوشي در مرحله فعال زايمان و قبل از زايمان تزريق مي شود كه در اين روش مادر باردار درد را از ناحيه كمر به پائين احساس نمي كند ولي بيدار و هوشيار است .
- استنشاق ( تنفس) داروي بي حسي : در اين روش داروي بي حسي به صورت يك گاز از طريق گذاردن ماسك بر روي بيني و دهان به بدن مادر باردار منتقل مي شود و دردهاي وي را تا حد زيادي كاهش مي دهد .
انتخاب زايمان بدون درد به روش دارويي داوطلبانه است و توسط تيم زايمان بدون درد شامل متخصص زنان ، متخصص بيهوشي ، ماما و تكنسين بيهوشي انجام
مي شود.
بيمارستان ميرحسيني
تهیه کننده : مرجان فلاحی
سوپروایزر آموزشی : خانم نعیمه سبحانی
تایید کننده : خانم دکتر پیشوا