ناکافی بودن شیر مادر

آشنایی با علل ناکافی بودن شیر مادر

1. تصور ناکافی بودن
2. ناکافی بودن به طور واقعی

دسته اول: ذهنی (تصور ناکافی بودن)

علل این ذهنیت: بیدار شدن مکرر در شب، مکیدن دست ها، ظاهر رقیق شیر مادر، زود به زود شیر خوردن، افزایش دفعات تغذیه، کاهش مدت مکیدن، کاهش نشت شیر، کوچک و نرم شدن پستان ها، رگ نکردن سینه ها، عدم امکان دوشیدن، گریه زیاد نوزاد، (علل گریه: گرسنگی، سرما، گرما، تنهایی، ناراحتی، لباس، تغییر مکان، تحریک زیادف کولیک و …) شیرخواران را باید به طور منظم پایش رشد نمود و به مادر اطمینان داد که حجم و کیفیت شیرش مناسب است.

دسته دوم: واقعی (1- اولیه   2- ثانویه)

در 25% از زنان به طور واقعی و به صورت اولیه شیر مادر کافی نیست (از همان ابتدا شیر ندارد)

علل این موارد اولیه:

سندرم شیهان- آناتومی (غدد) عمل جراحی (جراحی روی سینه مادر) – سن بالاتر مادر- رادیوتراپی بیماری های مادر

ثانویه:

مربوط به عوامل مادری و شیرخوار است.

الف: ابتدا شیر مادر زیاد ولی بعد به سرعت کم می شود – به هر دلیل مکیدن کم می شود.

ب: ناشی از مشکلات مادر و فرزند (فاصله مکیدن ها طولانی می شود.)

علل مادری درد نوک پستان – جدایی به هر علت جدایی مادر و نوزاد که اتفاق بیفتد- بارداری مجدد – ملستیت (التهاب سینه) مصرف هورمونهای استروژنی (داروهای مصرفی ضد بارداری الان منع نسبی دارد) – رژیم جهت لاغری.

علل شیرخوار: نارسی- کم وزنی – هیپوترن- ؟؟؟؟ – اسفیکسی- سندرم داون (معمولاً شکاف کام و یا نارسایی قلبی دارند (امکان شیردهی و مکیدن سینه نیست) – بیماری های سیستمیک قلبی- تنفسی – مشکلات دهان-

خواب آلودگی – اشکال در گرفتن پستان – مکیدن کوتاه – مکیدن زیاد پستانک – شیر کمکی – فاصله زیاد تغذیه

نکته: باید نگران گریه های زیاد و یا خواب آلودگی پیشرونده بود)

تصور ناکافی بودن شیر مادر: علت اصلی استفاده از شیر کمکی است.

به طور کلی افزایش وزن کمتر از 500 گرم در ماه شاخص ناکافی بودن شیر مادر است.

درمان بدون یافتن علت، همیشه خطرناک است.

به دلیل نگرانی و اضطراب مادر- درد – جدایی مادر و شیرخوار- تماس کم مادر و شیرخوار- سبب ترشح کمتر شیر مادر می شود.

اگر نوزادی دیر به دیر بیدار شود بهتر است هر دو ساعت شیر بدهید.

دوشیدن شیر، به طور مرتب، با دست ارجح است.

پیشگیری از علائم خطر مربوط به مادر و شیرخوار:

1. آموزش مجدد مادر در دوشیدن شیر
2. استفاده از شیردوش برقی تمام اتوماتیک
3. وزن کردن شیرخوار
4. تأخیر در استفاده از شیر کمکی
5. استفاده از شیر کمکی در پایان تغذیه با شیر مادر بدون تخلیه کامل پستان ها موجب کاهش شیر مادر می شود.

تهیه کننده:

مرجان فلاحی (کارشناس مامایی)

منبع:

شیر مادر نوشته ریچارد ج. اسکنلر