پروستات

پروستات

عضوی از دستگاه تناسلی مردانه است به اندازه یک گردوی کوچک در ابتدای مجرای ادراری در لگن قراردارد. این غده در موقع انزال منقبض میشود، ماده شیری رنگ قلیایی به منی اضافه می کند و حالت ژلاتینی منی به دلیل همین اتفاق است. این غده در سراسر دوره دورانی کودکی نسبتا کوچک باقی می ماند و در سن بلوغ تحت تاثیر هورمون مردانه(تستوسترون) شروع به رشد می کند. این غده در حدود سن 20 سالگی به یک اندازه ثابت می رسد و تا 40 و 50سالگی بهمین اندازه باقی می ماند. انقباض عضلات این غده باعث آهسته شدن جریان ادرار می گردد.

تقریباً در نیمی از مردان بالای 50 ساله پروستات بزرگ شده و به سمت بالا و گردن مثانه پیشرفت میکندو در نتیجه گردن مثانه را تحت  فشار قرار داده و موجب انسداد و جلوگیری از خروج جریان ادرار می شود.

این وضعیت بنام بزرگی خوش خیم پروستات Benign Prostatic Hyperplasia (BPH)

علت :

علت آن مشخص نیست ولی افزایش هورمون مردانه باندازه این غده ارتباط داشته، مطالعات جدید سیگار – الکل به مقدار زیاد – فشار خون – بیماریهای قلبی وعروقی و دیابت را بعنوان خطر شناسایی کرده اند. سایر مطالعات عوامل تغذیه ای را عامل دیگری دانسته اند.

تشخیص

معاینه فیزیکی از راه مقعد

سونوگرافی

مثانه نگاری(سیتوسکوپی)

آزمایشPSA –اوره خون

نمونه برداری از پروستات

علائم بالینی

جریان ضعیف ادرار 

توقف و شروع  جریان ادرار

نشت ادرار چکه چکه کردن خصوصا پس از ادرار

احساس خالی نبودن مثانه

مشکل داشتن هنگام شروع ادرار کردن

تکرار ادرار به ویژه در شب

میل شدید و ناگهانی  به ادرار کردن

خون در ادرار

BPH ممکن است سبب ایجاد عفونت مجاری ادراری شود سوزش و یا درد هنگام دفع ادرار . همچنین ممکن است سبب ناتوانی ناگهانی در ادرار کردن شود. این وضعیت احتباس حاد ادراری نام دارد و یک اورژانس پزشکی می باشد.

عمل جراحی باز

در این روش جراحی منطقه بالای عانه(Pubic) تحت بیهوشی کامل  باز میشود و بعداز خارج کردن کامل پروستات بوسیله  چندین سوند که یکی در ناحیه عانه و یکی در مجرای ادراری کار گذاشته می شود. مثانه و مجرای ادراری کاملاً توسط سرمهای نمکی (NIS) شستشوداده می شود که این عمل تا 24 ساعت ادامه دارد و بعد از 24 ساعت قطع می گردد و در این مدت آنتی بیوتیک به صورت وریدی( از طریق رگ) داده  میشود و بعداز آن که بیمار ترخیص گشت به صورت خوراکی ادامه دارد. سوندهای بکار برده شده یک سوند درمجرای ادراری و یک وسیله ای (سوند) بنام مشروم (سوند قارچی شکل) در ناحیه بالای عانه گذاشته میشود. در طی این مدت سوندها از نظر وجود لخته و انسداد کنترل میشود تا از لخته شدن جلوگیری شود.

تشخیص پرستاری: قبل از جراحی

  1. اضطراب ناشی از ناتوانی در دفع ادرار
  2. درد ناشی از اتساع مثانه
  3. کمبود اگاهی بیمار در مورد عوامل مرتبط با مشکل موجود

بعد از جراحی

  1. درد ناشی از انسزیون (برش جراحی )
  2. جاگذاری سوند و اسپاسم (گرفتگی عضلات) مثانه
  3. کمبود آگاهی در مورداقدامات بعد از جراحی و درمان نقاهت

آموزش در منزل :

طریقه نگهداری از سیستم درناژ و کنترل برون ده ادراری را به بیمار آموزش دهید. درباره علائم و نشانه هایی که باید به پزشک گزارش کند مثل وجود خون در ادرار، کاهش
برون ده ادراری و تب به بیمار آگاهی دهید و بیمار به خوردن مایعات  فراوان در منزل تشویق شود.

عمل بسته

در این روش از طریق یک لوله باریک و انعطاف پذیر از طریق مجرا پروستات را نگاه می کنند و چنانچه مقدور باشد آنرا اصطلاحاً تراشیده و اندازه آن راکوچک می کنند(TURP)

سایر روشهای معمول عبارتند از : اتساع توسط بالون، گرما درمانی بوسیله مایکروویو

ارزیابی :

  1. کاهش اضطراب و درد
  2. درک اقدامات جراحی و مراقبت بعداز عمل و تسکین ناراحتی

برنامه ریزی و  اهداف قبل از عمل

افزیش آگاهی درباره مشکلات پروستات و رویدادهای حول و حوش عمل جراحی

بعد از عمل:

اصلاح اختلالات حجم مایعات بدن، تسکین درد و ناراحتی ، ایجاد توانایی برای انجام فعالیت  های  مراقبت شخصی و عدم ایجاد عوارض