سکته مغزی
تعریف: سکته مغزی، به قطع اکسیژن رسانی به سلولهای مغزی و در نتیجه ایسکمی و کم خونی ناحیه ای از مغز و به وجود آمدن نقائص ناشی از آن گفته می شود.
انواع سکته مغزی
سکته های مغزی ایسکمیک: حادثه مغزی عروقی یا آنچه تحت عنوان حمله مغزی شناخته می شود، توقف ناگهانی عملکرد مغز در پی قطع روند خونرسانی به ناحیه ای از آن است.
سکته های مغزی هموراژیک: عمدتاً به دلیل خونریزی های داخل جمجمه ای یا زیر عنکبوتی ایجاد می شوند.
علت سکته های مغزی
بسته به نوع سکته مغزی علت ها متفاوت می باشد.
* سکته مغزی ایسکمیک (بدون خونریزی):
– ترومبوز یا لخته شدن در عروق خونی مغز یا گردن
– لخته ای از جنس خون یا ماده دیگر که از سایر قسمت های بدن به سمت مغز حرکت کرده – کاهش جریان خون قسمتی از مغز
* سکته مغزی هموراژیک (خونریزی دهنده):
نشست یا پارگی عروق خونی داخل جمجمه ای معمولاً ناشی از عوامل زیر است:
- فشار خون بالا
- اتساع دیواره شریان مغزی
- اختلالات انعقادی
- ضربه ها
- ناهنجاریهای عروقی
علائم و شکایات:
- تغییر سطح هوشیاری و تغییرات رفتاری: بی تفاوتی، تحرک پذیری، از دست دادن حافظه، عدم آگاهی نسبت به مکان و زمان و شخص
- از دست دادن حس و رفلکس ها: معمولاً یک طرفه می باشد و ممکن است به صورت موقت یا دائمی ایجاد شود.
- مردمک های نامتقارن
- افتادگی پلک
- اختلالات بینایی
- افتادگی یا کج شدن دهان
- ضعف یا فلج یک طرفه یا دو طرفه
- اختلال در برقراری ارتباط
- مشکل بلع
- بی اختیاری روده و مثانه
- تهوع و استفراغ
- صرع
- سردرد
- درد گردن
- سنکوپ
علائم خطر ساز سکته مغزی:
فشار خون بالا: بیماریهای قلبی عروقی، رماتیسم، قلبی، کلسترول بالا، چاقی، غلظت خون، دیابت، استعمال دخانیات، مصرف الکل، سوء استفاده دارویی
درمان:
درمان طبی به صورت تجویز داروهای حل کننده لخته خون است و درمان جراحی راهی برای درمان در سکته های مغزی خونریزی دهنده است که لخته هایی ایجاد شده را بر می دارند.
آموزش به بیمار و همراه:
– به علائم هشدار دهنده سکته های مغزی توجه شود و در صورت بروز هر یک از علائم بیمار را ظر ف کمتر از 3 ساعت به نزدیک ترین اورژانس بیمارستانی انتقال دهید.
- سطح ناتوانی بیمار از قبیل واکر، تشک های مخصوص، وسایل کمکی برای ایمنی غذا خوردن، توالت رفتن و … مهیا شود.
- نور کافی جهت محیط تأمین می شو.د.
- در طول فعالیت های بدنی از قسمتی که مبتلا می باشد محافظت شود.
- بیمار تشویق شود برای مشاهده اطراف از چشم سمت مبتلا استفاده کند.
- بیمار تشویق شود از اندام های سمت مبتلا استفاده کند.
- مراقبت های لازم جهت جلوگیری از بوجود آمدن زخم بستر انجام شود.
- جهت گفتار درمانی بیمار اقدام شود.
- به علت اشکال در بلع، قبل از شروع تغذیه از رفلکس بلع مطمئن شوید.
- رژیم غذایی بر اساس دستور پزشک و توصیه های پرستاری شروع و ادامه یابد.
- درمانهای دارویی بر اساس دستورات پزشک انجام شود.
- بیمار آگاه شود که عدم ثبات هیجانی و افسردگی شایع می باشد برای حمایت و مشاوره بیشتر به مددکار اجتماعی مراجعه شود.
تهیه کننده: اعظم قایدی
منبع: پرستاری داخلی، جراحی، برونرو حوادث
آموزش به بیمار ماری ام کانابیو
تاریخ تدوین: تابستان 1400
تاریخ بازنگری: 3 سال بعد
«بیمارستان میر حسینی شیراز»
Drmirhosseinihospital.com :سایت
Shirazmirhosseinihospital: اینستا
Infomirhosseini@gmail.com: ایمیل
32284433- 071 : تلفن
32287481 – 071 : فکس